Robotyzacja – kiedy staje się niezbędna? Analiza potrzeb produkcyjnych
Czy wydajny, elastyczny proces produkcji rekompensuje wysokie koszty automatyzacji i robotyzacji? Poznajcie przypadki przedsiębiorstw, w których robotyzacja jest niezbędna.
Robotyzacja na dobre zagościła w produkcji przemysłowej. Ogromne zapotrzebowanie rynku wymusiło na przedsiębiorcach zwiększenie wydajności procesu produkcyjnego, przez co produkcja manualna stała się nieefektywna. W końcu przepustowość pracy maszyn pozwala niejednokrotnie na wykonanie dziennej normy całego zespołu w kilka godzin.
Jednak czy duże nakłady finansowe, które pochłania wdrożenie zautomatyzowanych i zrobotyzowanych rozwiązań w przedsiębiorstwach, w stu procentach są rekompensowane przez jego zwiększoną wydajność? Dla jakich przedsiębiorstw robotyzacja i automatyzacja to szansa na rozwój? Czas na podstawową analizę potrzeb przemysłowych przedsiębiorstwa.
Robotyzacja i automatyzacja przemysłu
Obecnie w przemyśle wiele mówi się o robotyzacji i automatyzacji. Robotyzację zdefiniować można jako zastępowanie pracy ludzkiej pracą robotów, natomiast o automatyzacji mówimy wówczas, gdy – chcąc wykorzystać potencjał produkcyjny danego przedsiębiorstwa – wykorzystuje się automatyzację produkcji dla danej linii produkcyjnej. Automatyzacja i robotyzacja prowadzą do zmniejszenia udziału człowieka w procesie produkcyjnym, co znacząco ogranicza ilość błędów produkcyjnych. Ponadto uniknięcie odczucia znużenia pracownika podczas przy wykonywania żmudnych, monotonnych prac w znacznym stopniu ogranicza zagrożenia – zwłaszcza w trakcie wykonywania prac niebezpiecznych.
Produkcję samą w sobie zdefiniować można jako działalność gospodarczo-techniczną mającą na celu wytworzenie produktów. Zjawisko to definiować można również w ujęciu statystycznym, ekonomicznym oraz w pewnym aspekcie zarządzania. W ujęciu statycznym jest to ogół wytworzonych produktów. W ekonomii terminem tym określa się głównie zaspokajanie popytu konsumentów i popytu rynku. Natomiast w aspekcie zarządzania produkcję definiuje się jako wszelkie działania związane z funkcjonowaniem procesu.
Które przedsiębiorstwa wymagają zrobotyzowanych rozwiązań?
By przeanalizować, czy dane przedsiębiorstwo wymaga zastosowania zautomatyzowanych bądź zrobotyzowanych rozwiązań, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na zapotrzebowanie danego przedsiębiorstwa. W tym celu warto zbadać: popyt rynkowy, podaż danego przedsiębiorstwa, specyfikę produkcji i zasoby przedsiębiorstwa.
Ponadto niezwykle istotne jest uwzględnienie rodzajów produkcji, jakie preferuje dane przedsiębiorstwo. Te z kolei można podzielić ze względu na: cele produkcyjne, złożoność produkcji, liczebność oraz skalę.
- Cele:
- Produkcja podstawowa – realizowanie celów przedsiębiorstwa.
- Produkcja pomocnicza – wspomaganie realizacji celów innego przedsiębiorstwa.
- Złożoność:
- Produkcja prosta – wytworzenie produktu odbywa się podczas jednego procesu technologicznego.
- Produkcja złożona – wytworzenie produktu wymaga zastosowania kilku faz produkcji (procesów technologicznych).
- Liczebność:
- Produkcja jednostkowa – produkcja charakterystyczna dla przedsiębiorstw wykonujących pracę na zlecenie. Ilość wytworzonych produktów zwykle jest z góry ściśle zakontraktowana.
- Produkcja seryjna – wytwarzanie serii danego produktu przez pewien okres. Wyróżnia się (w zależności od liczebności) produkcję małoseryjną, średnioseryjną i wielkoseryjną.
- Produkcja masowa – wytwarzanie danego produktu (często w kilku wariantach lub seriach) przez dany okres.
- Skala:
- Produkcja przemysłowa
- Drobna wytwórczość
- Produkcja rzemieślnicza
- Produkcja chałupnicza
Robotyzacja i automatyzacji produkcji – zalety
Automatyzacja i robotyzacja procesów produkcyjnych to dla przedsiębiorców szereg zalet, wśród których warto wymienić m.in.:
- powtarzalność realizowanych działań
- zwiększenie wydajności produkcji
- zwiększona terminowość
- efektywne wykonywanie monotonnej, żmudnej pracy (niwelowanie czynnika znużenia u ludzi)
- precyzyjność wykonywanych czynności
- minimalizacja ryzyka wypadków w pracy, przez ograniczenie roli człowieka w procesie produkcyjnym
- eliminacja tzw. błędu ludzkiego
- optymalizacja kosztów produkcji, przy wysokie podaży
Automatyzacja produkcji otwiera zatem szereg możliwości rozwoju dla firm specjalizujących się w produkcji masowej na skalę przemysłową. Natomiast – wraz z rozwojem rynku – zauważa się zwiększone zapotrzebowanie na wdrożenie zrobotyzowanych i zautomatyzowanych rozwiązań również w produkcji seryjnej. Koncepcja przemysłu 4.0 zakłada bowiem, że nowoczesne roboty przemysłowe mogą być przeprogramowane wedle dynamicznie zmieniających się wizji konstruktorów, dopasowując się do indywidualnych wymagań danego przedsiębiorstwa. Warto zauważyć, że możliwości te są szczególnie cenione przez branżę motoryzacyjną, w której dostosowanie specyfikacji pojazdu do wizji klienta (wyposażenie, kolor nadwozia itp.) jest często wymagana i podnosi rangę marki w oczach odbiorców.
Mówiąc o możliwości przeprogramowania pracy maszyn, warto zauważyć, że zmienianie specyfiki produkcji w przypadku pracy manualnej (z użyciem pracy ludzkiej) w początkowych stadiach kolejnej serii produktu jest mało efektywne. Wszelkie zmiany w procesie produkcyjnym wymagają czasu, nieraz przeszkolenia personelu, a następnie wdrożenia nowych założeń w życie. Robotyzacja ogranicza pewną naturalną dla człowieka nieporadność, gdyż przeprogramowane roboty przemysłowe wykazują możliwie najwyższą wydajność pracy już od pierwszych chwil wdrożenia nowych założeń produkcyjnych.
Robotyzacja – tylko dla produkcji przemysłowej i seryjnej na skalę masową?
Niekoniecznie. Wyspecjalizowane roboty przemysłowe od lat używane są przy wszelkich pracach, w których wymagana jest precyzja niemalże nieosiągalna dla człowieka. Specjalistyczne urządzenia wykorzystywane są m.in. w produkcji mikroprocesorów czy nawet w kosmetologii i medycynie. Wprowadzenie zautomatyzowanych i zrobotyzowanych rozwiązań to opcja dla każdego przedsiębiorstwa chcącego zwiększyć wydajności procesów.
Automatyzacja daje niemalże nieograniczone możliwości modernizacji produkcji, przez co ceniona jest zarówno w produkcji przemysłowej jak i seryjnej. Wprowadzenie wszelkich zmian w procesie produkcyjnym w przypadku automatyzacji produkcji wyklucza również przymus przeszkolenia personelu czy czasochłonnego wdrażania nowych założeń w życie, co znacznie usprawnia wszelkie modernizacje produkcji. Przedsiębiorstwa produkujące produkty na skalę przemysłową z pewnością skorzystają z możliwości automatyzacji produkcji w celu zwiększenia wydajności, a tym samym redukcji kosztów procesu produkcyjnego.
